بخش یکم
تلاوت با ساختار و مکانیزم کنونی از شاهکار و ابتکار مصری هاست. تاریخچه تلاوت مصر بر اساس برخی از تحقیقات به هفتصد سال می رسد. شاید هزاران قاری این کتاب آسمانی در تداوم زمان شرف حضور داشتند بدیهی است که به دلیل نبود ابزارهای ضبط صوت، از آنان تلاوتی وجود ندارد، اما از اواخر قرن نزدهم و اوایل قرن بیستم همزمان با وجود سیستم های ضبط صوت، قاریان اندک اندک ظهور و مشهور شدند. این آغاز میمون و مبارک در مراحل ابتدایی آن همانند تلاوت های امروزی کلیشه یی نبود از ساختار کاملا ساده برخودار بود. از قفلات ساده گرفته تا ردیف های ساده و حدودا یکنواخت. اما تاکید بیشتر روی القاء معانی و رساندن پیام آیات بود و یا به عبارت دیگر، تلاوتها کاملا معنا محور بود، اما در دوره های بعدی هرچند به معاصرت نزدیک و نزدیکتر میشویم، فنون موسیقایی و تنوع ردیف ها بیشتر میشود. قاریان متاخر بااستفاده از مهارت های قدام در بخش تکنیک های صوتی و نغماتی، بیشتر در فرآیند موسیقایی و نت های موسیقی ترکیز کردند (بر خلاف دوره های اولیه که تلاوتها معنا محور بود). محققان حوزه تلاوت، تمامی دوره های قرآنی در کشور مصر را به چهار دوره تقسیم کردند که عصر طلایی قرائت، با استاد مرحوم شحات محمد انور، استاد مرحوم متوالی عبدالعال و. ختم میشود. دوره پنجم قرائت مصر، عصر کنونی و مقرون ماست.
البته امروزه هم قاریان بی شماری مصری در داخل و بیرون از مصر دارند هنر نمایی می کنند، اما آنچه مسلم است، دیگر آن حلاوت و شیرینی دوره های اول تا چهارم مصر در تلاوت اینان یا اصلا وجود ندارد و یا هم خیلی به ندرت دیده میشود. تمام هم و غم قاریان امروزی مصر، هنرنمایی در حوزه الحان و موسیقایی است که غایت اصلی تلاوت و تلاش آن بزرگان قطعا چنین چیزی نبود. تقوا، تدین، خضوع و خشوع قاریان قرآن مخصوصا در هنگام تلاوت آیات، از ملزومات این هنر مقدس است. همانطوری که اهل فن و خبرای این وادی مستحضر هستند، تلاوات معاصر اغلب قاریان، قطعه محور هست. حتی خود قاریان نیز از تلاوت های شان فقط قطعات مشخصی را میپذیرند و به قول معروف به دل شان چنگ میزند و این خصیصه، بیانگر افول دنیای تخصصی قرائت بعد از چهار دوره طلایی تلاوت است.
به باور نگارنده، از بین قاریان امروزی مصر، استاد دکتر #عبدالفتاح_طاروطی از معدود قاریان است که هم فهم دینی خوبی دارد و هم از خلق و خو و مهارتهای خوبی در تلاوت برخودار است. تلاوتهای ایشان هم به لحاظ اتقان در تجوید و هم در اجرای قابل قبول نغمات در دلها چنگ میزند. به یقین از معاصران و هم ردیف هایش به دلیل تلاوت های تخصصی و فنی اش، یک سرو گردن بلند تر قرار دارد. از اجرا های متفاوت ایشان چه در مصر و چه در بیرون از مصر این نکته بخوبی اذعان میشود که نغمات و الحان را همانند قرای کبار، مطابق با مفهوم و روح آیات استفاده می کند. ترقیص و تطریب در تلاوت های این استاد جایگاه برجسته ندارد. تلاوت زیر دال بر این مدعاست.
قابل ذکر است که این استاد فرزانه به وطن عزیز ما به دعوت استاد شیخ عبدالکبیر حیدری قاری بین المللی و پر افتخار افغانستان سفری داشت، که یکی از بهترین اجرای استادانه اش در این خطه رقم خورد.
یا هو!
درباره این سایت